1 April

1 APRIL KIKKER IN JE BIL, DIE ER NOOIT MEER UIT WIL…

Waar komt deze uitspraak toch vandaan en wat is eigenlijk de oorsprong van 1 April als `All Fools Day`?

Niemand weet het zeker!

Er wordt aangenomen dat het iets te maken zou hebben met de invoer van de Gregoriaanse kalender in 1582. Waar nieuwjaar verplaatst werd naar 1 Januari. Daarvoor vierden we het nieuwe jaar op 25 Maart en duurde dit een volle week van feesten en cadeaus uitwisselen tot 1 April. Deze kalender verandering was zo impopulair dat de mensen de ambtenaren `all fools` gingen noemen en ze begonnen hen dwaze boodschappen te sturen als vergelding.`All Fools Day`kan gemakkelijk bedoeld zijn als een mes in de rug voor `All Saints of All Souls Day`

Veel mensen hadden moeite met de nieuwe tijdsindeling en bleven hun buren verassingsbezoeken brengen om oude tradities voort te zetten. Voor hen was het immers nu nieuwjaar? Ze deden dan ook hun best om diegenen die wel volgens de nieuwe kalender leefden op het verkeerde been te zetten. Anderzijds werden ze zelf bespot voor het aanhouden van hun tradities. Geleidelijk aan verspreide de gewoonte zich over de hele wereld en kijken mensen uit naar deze dag om hun vrienden en collega`s in de maling te nemen.

In Nederland is lange tijd gedacht dat de inname van Den Briel door de Watergeuzen op 1 april 1572 het begin van de grappenmakerij is. Op 1 april verloor de hertog van Alva zijn bril waarbij de bril dan een woordspeling van Den Briel is en was hij dus gefopt. Het gebruik om mensen voor de gek te houden op 1 april was echter ook in Nederland al langer bekend.

Ook in andere landen is er veel gezocht naar de historische oorsprong van 1 April, er zijn verklaringen gezocht in de Germaanse mythologie en in de lachriten uit de oudheid maar niets draagt onomstotelijk bewijs. Wel zien we uit verschillende culturen dat het in ieder geval zijn oorsprong moet hebben in de 16e eeuw. En er zou zelfs al een vermelding van deze dag opgetekend staan in de Canterbury Tales van Chaucer uit 1392.

In Schotland wordt Fool's Day op twee dagen gevierd. De tweede dag is gewijd aan grappen met de billen. Zelfklevende briefjes met `kick me` worden ongemerkt op iemands rug geplakt.

Zou hier dan kicker in je bil vandaan komen?

`Hunting the gowk` is een schotse uitspraak voor het plagen van een dwaas persoon.

Het Mexicaanse equivalent van April Fool's Day is op 28 december. Oorspronkelijk was deze dag een sombere herdenking van de afslachting van onschuldige kinderen door koning Herodes, maar in de loop der jaren is het een luchtige herdenking geworden met grappen en grollen.

In Frankrijk staat de aprilgrap bekend als "poisson d'avril" (aprilvis). Het is niet bekend waar de vis precies naar verwijst, maar het kan verband houden met de zon die aan het begin van april Pieces (de vis) verlaat. Een onderdeel van de traditie in Frankrijk was het onbewust plaatsen van dode vissen op de rug van vrienden. Tegenwoordig zijn echte vissen vervangen door visvormige papieren vormen die kinderen stiekem op de rug van hun vriendjes proberen te plakken. Winkels en bakkerijen bieden ook speciale visvormige snoepjes aan.

Tot slot even een uitstapje naar het ambacht. 

Los van grappen en grollen is dit een goede dag om stil te staan bij de aard van de Dwaas en zijn associaties.

Dwazen werden lang beschouwd als gezegend door de Goden; vroeger dacht men zelfs dat het een geluk was er een tegen te komen op weg naar het werk. De Dwaas is de eerste kaart in de Tarot waar hij staat voor het begin van de magische reis en de stap naar het onbekende. In spellen met gewone speelkaarten wordt hij ook nog steeds voorgesteld door de Joker of Nar.

De Dwaas is ook verbonden met de Nar in zijn rol van verhalenverteller, of Bard, die rondreisde en nieuws bracht van plaats tot plaats. Niet alleen dat, maar met connotaties van losbandigheid wordt hij geassocieerd met vruchtbaarheidsfeesten en kan hij verschijnen als de Teaser in midzomerriten.

Zijn staf of staf met belletjes gaat terug op de stokken waarmee tijdens de feesten van Pan vruchtbaarheid in de bevolking werd geslagen. Daarom is hij verbonden met de bedrieglijke goden Puck en Loki.

1 April is dus ook een goede dag om te mediteren met de Dwaas.

Happy All Fools Day!